|
De
holle wegen van de Koeheide. |
Kaart
van Ferraris 1770 |
Holle wegen zijn bijzondere
landschapselementen in het Dijleland. Hoewel ze ook op andere plaatsen
in het land voorkomen zijn/waren ze in onze streken veelvuldig aan te
treffen. Alle voorwaarden voor het het onstaan van holle wegen zijn hier
immers aanwezig:
1. er is een bodemsoort in dit geval
leem en zandleem die steile flanken mogelijk maakt. 2.
er is een reliëf met voldoende hoogteverschillen waardoor erosie
mogelijk is. 3. er is een eeuwenlang
intensief landgebruik. |
Kaart
van 1947
overzichtje
holle wegen |
Holle wegen snijden zowel in
de lengte als in de diepte door het landschap. Daardoor onstaan er
bijzondere biotopen. Er onstaan verschillen in bodemgesteldheid. Zo
wordt op vele plaatsen in het Dijleland niet alleen de dikkere leemlaag
doorsneden maar ook de laag zand met kalksteen uit de formatie van
Brussel en zelfs de nog dieper liggende kleilaag van de formatie van
Ieper.
In de Koeheide graven de holle wegen zich doorheen al
die formaties en dagzomen allerlei grondlagen in de bermen van de
diepere holle wegen. Zo is er bij de splitsing van de Grote Reedelle op
de Heiberg duidelijk zandsteen onder de leemlaag te vinden. Boven op de
Heiberg komen deze stenen aan de oppervlakte. De verschillen in
samenstelling van de bodem en flanken van de holle wegen zorgen voor een
diverse plantengroei en dito insecten- en dierenleven.
De
hoogteverschillen in de holle weg zelf en de oriëntering ervan
zorgen ook voor een microklimaat met mogelijks grote verschillen over
een korte afstand. Een holle weg ligt sowieso lager dan het omringende
land en daardoor ontstaat een zekere vorm van beschutting. De relatieve
windstilte in de holle weg zorgt voor een milder klimaat. Die
hoogteverschillen zorgen ook voor temperatuursverschillen in de holle
weg. Oost/west georiënteerde holle wegen kennen nog grotere
tempeartuursverschillen: er is immers een zuid gerichte en een noord
gerichte berm. Al deze factoren: bodemgesteldheid,
temperatuursverschillen, maar ook lucht- en bodemvochtigheid, kunnen
zeer variabel zijn op verschillende plekken van de holle weg. Een holle
weg bestaat dan ook uit verschillende gradiënten.
Deze
tegenstellingen in grondsamenstelling, koud en warm, licht en donker,
nat en droog,... maken dat flora en fauna in de holle wegen zeer
verscheiden kunnen zijn. |
|
|
|
|
|
1. De Grote
Reedelle ligt in het verlengde van de Bertemse Heideweg. De weg
draait in een grote bocht de Heiberg op en overbrugt daarbij een kleine
20 meter hoogteverschil. Boven op de Heiberg komen Kleine Reedelle en
Grote Reedelle weer samen.
|
|
2. De Kleine Reedelle is
de eerste holle weg die rechts de Bertemse Heideweg dwarst. Op de
zuidgerichte berm na het dennenbos onder de kleine eik tref je vaak het
rapunzelklokje aan. In de noordgerichte berm vind je grote bestanden
geel walstro. Deze weg heeft de laatste jaren erg geleden onder
intensief landbouwgebruik. |
|
3. De holle weg van
Stierke snijdt het tweede reservaatsperceel van de Koeheide aan
de rand van Bertembos doormidden. Het was de holle weg die eeuwenlang de
Leuvenaars naar Bertembos bracht. De weg is op dit ogenblik in groot
verval en zeer moeilijk begaanbaar. Over heel de lengte van de weg zijn
er erosieproblemen waardoor er regelmatig grote insijpeling is van leem
afkomstig van de aanpalende akkers. Ook werd de weg jarenlang gebruikt
als stortplaats van allerlei afval gaande van autowrakken, plastic tot
tuinafval. Een herstel van de holle weg is één van de
prioriteiten van Natuurpunt Koeheide. Bij het begin van de weg staat er
een zeer fraai en groot exemplaar van de meidoorn. |
|
4. De holle weg van de
Bremstraat is één van de mooiste holle wegen in
het gebied al heeft de westkant ervan het lelijk te verduren gekregen
van de grootschalige landbouw. Het dak van deze holle weg bestaat uit
een zeer mooi en groot sleedoornbestand. De ruigtes voor de holle weg
zijn een vlinderplaats bij uitstek. Net voor de Bremstraat ons de
Zwanenberg opbrengt, staat er een rijtje mooie zomereiken.
|
|
|
|
5. De holle wegen van de
Weygenstraat aan Bertembos, Biezekenshoek en de Armenlosweg zijn
kleinere restanten van holle wegen. Vooral de diepte van de Armenlosweg
is spectaculair. |
|
6. Het verlengde van de
Oude Baan is een kleine erg verwaarsloosde holle weg die de
verbinding tussen de Oude Baan en de Tervuursesteenweg maakt. |